Osmanlı'da Hat (Yazı) Sanatı
Posted on 12 September, 2020 by M.İlker AKIN
OSMANLI DA HAT (YAZI) SANATI
Yazı Türleri
*Makili=İlk yazıdır.Basit bir yazı tipidir
*Küfi=Selçuklularda kullanılmıştır.Kalemin 1/3’i kullanılır.Kitap yazısıdır.Tamamen yuvarlak biçimlidir.Kur’an-ı Kerim’de çoğunlukla bu yazı kullanılmıştır
*Nesih
*Talik=Osmanlılar döneminde kullanılmıştır.Ayrıca İranlıların da kullandığı yazıdır
*Divani=Padişah fermanlarının yazısıdır
-Rik’a=Kişinin el yazısıdır
Yazıda Kullanılan Malzemeler
*Kağıt
*Kalem
*Mürekkep
*Mühne(Parlaklık veren madde)
*Makas
*Divit
*Rıh
*Hamipek(Lika)
*Makta(Kalem yatağı)
*Kalemtraş
*Hokka
Kağıdın Hazırlanışı
-Kağıt,yumurta akı ve şap karıştırılıp,aherlenir
-Camilerde bulunan is odasında yanan mumlar ve odada bulunan delik ile duvarda is meydana gelir
-Bu is duvardan kazılarak mürekkep haline getirilir
-Bir kartona iki ucundan delikler açılıp,iplerle bağlanması sonucu bu ipler aherli kağıda bastırılarak kağıtta iplerin izi çıkar ve satırlar oluşur
-Hokkanın içine konulan hamipek mürekkebin dökülmesini önler ve mürekkebi kurutmaz
-Rıh ise tuzluk şeklindedir.Mürekkebi kurutmak ve süslemek için kullanılan tozdur
Kitap
-İki bölümden oluşur.Sellevha(Baş sayfa) ve Ketebe(Son sayfa)dir
-Baş sayfa süslemelerin çok olduğu sayfadır
-Son sayfa da Hattat(Yazar) adını ve tarih belirtir
-Kitabın ciltlenmesi ön kapak,arka kapak,sırt,miklep,sertap ve şiraze bölümlerinden oluşur
-Osmanlılar da bitkisel süsleme,Selçuklularda geometrik süsleme görülür
-Şemse bölümü yuvarlaktır