Azerbaycan
AZERBAYCAN
Azerbaycan, Batı Asya ile Doğu Avrupa’nın kesişim noktası olan bir Kafkasya ülkesidir. Başkenti Bakü olan Azerbaycan, aynı zamanda 59 eyalete ve 75 şehre sahiptir. Bu şehirlerin 11 tanesi büyükşehir halindedir ve gelişmişlik konusunda oldukça ilerlemişlerdir. Kültürel açıdan da çok büyük zenginliklere sahip olan Azerbaycan da, ana dil Türkçemize çok benzeyen Azerbaycan Türkçesidir diyebiliriz, ama ülkenin neredeyse çeyrek nüfusu, Rusça konuşmaktadır. Bu sebeple ülkede asıl olarak iki dil konuşulmaktadır. Başkenti dışında, dört büyük şehre ve özerk bir bölgeye sahip olan Azerbaycan Güney Kafkasya’nın en büyük yüz ölçümüne sahiptir.
Kendisine bağlı özerk bölgesi, Nahcivan Özerk Cumhuriyetidir ve Kuzey doğusunda Ermenistan ile Güney batısında İran ile komşudur. 1918 Yılında bağımsızlığını ilan eden ülke, Sovyet Rusya’nın işgali ile 1920-1991 yılları arasında Sovyet Rusya birliğine bağlı kalır. 1991 Yılında Sovyetler Birliğinin dağılması ile tekrar bağımsızlığını kazanır ve ülke gün geçtikçe gelişmeye devam eder. 28 Mayıs ülkenin Cumhuriyet Bayramıdır ve 15 Haziran da Ulusal Kurtuluş günleridir.
Eğitim
Azerbaycan, eğitim sistemi olarak ülkemize benzer bir sistem yürütmektedir. Çocuklar 6 yaşında okula başlar ve ilköğretim, orta öğretim, tam öğretim olarak üç aşamada eğitim alırlar. Yabancı dil olarak da İngilizce öğretilmektedir. Ayrıca Azerbaycan, sanata ve sanatçıya verdiği değerle bilinen bir ülkedir. Ülke genelinde çocuklar, yeteneklerine ve icra edebildikleri sanata göre eğitim almaları konusunda, ilgili okullara yönlendirilirler.
Eğlence, Sanat ve Şenlik
Azerbaycan, ülkede düzenlenecek konserler, şenlikler ve eğlenceler için, merkezini Bakü olarak belirlemiş ve halk da Bakü’yü eğlence ve sanat merkezi olarak benimsemiştir. Ülke genelinde, en eski ve bilinen sanat binası Azerbaycan Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu’dur. Binada dünya çapında bale ve opera sahneleri yer almıştır. Mimari yapısı ve içerideki tarihiyle sanatçıları ve meraklılarını adeta büyüleyen bir akustiğe sahip olan bu bina, başkent Bakü’de bulunmaktadır.
Milli ve Dini bayramları, günleri dışında Azerbaycan’ı tanıtan ve simgeleşen beş adet müzik festivali vardır.
Mstislav Rastropoviç Festivali, Üzeyir Hacıbeyov Festivali, İpek Yolu Uluslararası Müzik Festivali
Muğam Dünyası Uluslararası Müzik Festivali, Gebele Müzik Festivali
Bu festivaller dışında, ülkenin nar meyvesi ile meşhur Göyçay şehrinde, Nar Festivali düzenlenmektedir. Ülke halkı eğlenceli ve festivallerinde tarihini yaşatma konusunda oldukça bilgilidir. Renkli, eğlenceli ve müzik dolu festivalleri ülkenin adeta ruhunu yansıtmaktadır.
İklimi
Ülke ılıman kara iklimine sahip olduğundan, seyahatiniz için en uygun zaman bahar aylarıdır. İlkbahar ve sonbaharda ülke gezilmek için çok uygundur. Çünkü yazın sıcakları oldukça bunaltıcıdır. Ülkenin yüksek kesimlerinde kışlar oldukça uzun sert ve yağışlı geçmektedir.
Azerbaycan’dan Ne Almalı?
Seyahatiniz dönüşü sevdikleriniz sizden hediyeler bekleyecektir ve elbette seyahatinizin anısına, sizde birkaç şey almak ve saklamak isteyeceksinizdir. Ülkenin sanat ve zanaata düşkünlüğü, burada da karşımıza çıkmaktadır. Meşhur el dokuma kilimleri ve bakır işlemeciliğinden yapılan ibrik ve kapları adeta, ülkenin tarihini ve kültürünü yansıtmaktadır. Sevdikleriniz ve kendiniz için mutlaka el dokuması bir kilim veya bakır bir kap, ibrik almadan seyahatinizi tamamlamamayı tavsiye ederiz.
Ülke Resmi Adı: Azerbaycan Cumhuriyeti
Ülke Konumu: Doğu Avrupa / Batı Asya / Kafkasya
Başkent: Bakü
Komşuları: Azerbaycan kuzeyde Rusya, doğuda Hazar Denizi, kuzeybatıda Gürcistan, batıda Ermenistan, güneyde İran ile komşu. Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti, Türkiye, İran ve Ermenistan ile komşu.
Yönetim Şekli: Üniter anayasal cumhuriyet
Yüzölçümü: 86.600 km²
Telefon kodu: +994
Para birimi: Azerbaycan Manatı
Nüfus: 9.8 milyon (2018)
Resmi dilleri: Azerice (Azeri Türkçesi)
Din: Yüzde 88 Müslümandır (Yüzde 70 Şii-Caferi, yüzde 30 Sünni), kalan nüfusun büyük çoğunluğu Hristiyan, yüzde 0.3 Yahudi.
Alfabesi: Latin alfabesi
Yerel Saat: Azerbaycan saat dilimi GMT +4. Türkiye’den bir saat ileride.
Trafik akışı: Soldan
Popüler kentleri: Bakü, Gence, Şirvan, Lenkeran, Sumqayıt
İklim/Hava Durumu: Azerbaycan’ın iklimi bulunduğu coğrafi konumu nedeniyle, çok çeşitli bir görünüm sergiliyor. Yer şekillerinin etkisi nedeniyle, yıl boyunca farklı iklim ve hava olayları görülüyor. Güneşli gün sayısının fazla olduğu ülkenin orta ve doğusunda, astropikal iklim görülüyor. Güney bölgeler bol yağışlı havanın etkisindedir.
Azerbaycan’a Ne Zaman Gidilir?
Azerbaycan’ı ziyaret için en uygun dönem Mayıs, Haziran, Eylül ve Ekim dönemi. Bu dönemlerde aşırı sıcak görülmezken, yağışın olmaması yürümeye uygun bir atmosfer sunuyor.
Azerbaycan bayrağı
1991’den bu yana ülkenin resmi bayrağı olan Azerbaycan bayrağı ilk kez, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti hükümeti tarafından, 1918’de yapılan toplantıda belirlendi. Mavi gök rengi, kırmızı ve yeşil yatay şeritlerden oluşan bayrağın, kırmızı şeridinin üzerinde beyaz renkli sağa bakan bir hilal ve sekiz köşeli bir yıldız bulunuyor.
En Güzel Azerbaycan Şehirleri
Gence
Gence de görmeniz gereken yerler: En eski mekanlardan olan Han Bağı, Dünya’nın en büyük beş parkından biri olan Haydar Aliyev Parkı, Cavadhan Sokağı, Göygöl, Maralgöl, Nizami Türbesi, tamamı 50.000 adet cam şişeden ve deniz taşlarından yapılmış iki katlı ‘Butulka Ev’ (Şişe Ev), Şah Abbas Kervansarayı vb. Manzara fotoğrafları çekmeyi sevenlere ise özellikle, şehirden 30 km uzaklıkta olan Göygöl ve Maralgöl’e gitmelerini tavsiye ederim.
Gence’ye giderseniz çok lezzetli yemekleri ve tatlıları sizi bekliyor olacaktır. Özellikle Gence baklavasından yemenizi öneririm.
Lenkeran
Bakü’ye 282 km uzaklıkta olan Lenkeran, Azerbaycan’ın güneyinde, İran sınırında olan bir şehirdir. Aynı zamanda Talış Dağları ve Hazar Denizi ile sınırlanan bu bölge, Azerbaycan’ın gözde şehirlerinden biridir. Buraya Bakü’den otobüs veya trenle ulaşım mümkündür.
Bu bölgede gezilip görülecek yerler: Manzara fotoğrafları çekmeyi sevenler için Talış Dağları, Xanbulan Su Anbarı, Masallı rayonunda yerleşen Vileş çayı, tedavi amaçlı olan İstisu, Masallı şelalesi, yerin altından çıkan metan gazı nedeniyle sürekli yanan Yanardağ, Astara rayonunda yerleşen Yanarbulak vb.
Lenkeran balık yemeklerinin daha çok olduğu, kendine özgü mutfağıyla diğer bölgelerden daha çok seçiliyor. Lenkeran’a giderseniz balık levengisi yemeden dönmeyin derim. İçi ceviz ve soğandan ibaret olan bu yemek, oldukça lezzetlidir. Lenkeran narenciye meyveleriyle de meşhurdur. Narenciye meyvelerinden özellikle, feyhoayı denemenizi tavsiye ediyorum.
Çayıyla Dünya çapında ünlü olan Lenkeran ahalisinin çoğu geçimini, çay üretiminden kazanıyor. Lenkeran’dan hediye olarak, buranın çayını sevdiklerinize götürebilirsiniz.
Şeki
18. yüzyılda kurulmuş Şeki, Azerbaycan’ın en kadim şehirlerinden biridir. Bakü’den 300 km uzaklıkta olan şehir, Azerbaycan’ın kuzeyinde yer alıyor. Tarihi yapısıyla, doğasıyla yerli ve yabancı turistlerin en çok tercih ettikleri şehirlerin başındadır. Şeki sanki orman içinde kurulmuş bir şehir gibidir.
Türkiye ile kıyaslarsak, ahalisinin kendine özgü lehçesi, kendi espiri anlayışı ve değişik fıkralarının olması bakımından, Şeki ahalisini Karadenizlilere benzetiyorum.
Şeki’ye gidince görmeniz gereken yerler: Şeki Kalesi (Narınqala), Şeki hanlarının yaz sarayı olan ‘Han Sarayı, Aşağı ve Yukarı Kervansaraylar, Han Camisi, Ömer Efendi Camisi, Cuma Camisi, Albaniya’nın tarihi mimarilerinin bulunduğu ‘Kiş Köyü’, ‘Gelersen-Görersen’ kalesi vb.
Şeki’de ne yenir derseniz, düşünmeden ‘Piti’ derim. Güveçte pişirilen Piti, Şeki’nin en meşhur yemeklerinden biridir. Etli, nohutlu, sebzeli yemek olan Piti’nin pişme süresi yaklaşık 5-6 saati buluyor. Ve tabii ki bu yemeğin üzerine, Şeki’nin özel baklavasını yemenizi tavsiye ediyorum. Pirinç unundan hazırlanan bu baklava, Azerbaycan’ın en gözde tatlılarından sayılır.
Qusar
Bakü’den 182 km uzaklıkta olan Qusar da Azerbaycan’ın en güzel ve kadim şehirlerinden biridir. Hem kışın, hem yazın gezilebilen Qusar, tarihi yerleriyle ve muhteşem doğasıyla dikkat çekiyor.
Qusar denince akla gelen ilk yerlerden biri, yüksekliği 4243 m olan Şahdağ ve Şahdağ Turizm Merkezi’dir. Yazın muhteşem manzarasıyla, keyifli ve eğlenceli birçok olanaklarıyla, kayak yapma merkeziyle yerli ve yabancı turistlerin dikkatini çekmektedir.
Qusar’da görmeniz gerek diğer yerler: Tamamı 26 evden oluşan, Koşa Şelalesi’yle ünlü Laza köyü, Şahdağın eteğinde bulunan Eniğ Köyü, pehlivanları ile meşhur olan Hezre Köyü, Sudur Köyü, Hindistan’dakİ Taç Mahal’a benzediği için böyle adlandırılan Qusar’ın Taç Mahalı, en önemli tarihi anıtlardan sayılan Şeyk Cüneyt Türbesi, yüksekliği 4466 m olan Bazardüzü dağı vb.
Quba
Bakü’den 168 km uzaklıkta olan Quba, Büyük Kafkas’ın Şahdağ’ın kuzey-doğu yamaçlarında, Qudyal çayın sahilinde yer alıyor. Elmasıyla meşhur olan Quba, aynı zamanda halı merkeziyle de ün kazanmıştır.
Quba’da görmeniz gereken yerler: Deniz seviyesinden 2350 metre yükseklikte, Dünya’nın en yüksek yerleşkelerinden olan Hınalık Köyü, yüksekliyi 60 metre olan Afurca Şelalesi, Qudyalçay’ın taş kayaları delip geçmesi sonucunda yarılan Doğal Minare, Çenlibel Gölü, Dört yanı ormanla çevrili olan Qeçreş Köyü, İki dağ arasında yerleşen Tengealtı vb.
Qebele
Bakü’den 218 km uzaklıkta olan, Azerbaycan’ın eski şehirlerinden biri Qebele de, turistlerin en çok görmek istediği yerlerden biridir.
Qebele’de görmeniz gereken yerler: Vendam, Qemervan, Yengice, Nohurqışlaq, Bum, Hemzeli, Durca, Bunut, Nic köyleri; Demiraparançay, Türyançay, Tikanlıçay, Bumçay, Vendamçay; Mucuk ve Yedi Güzel Şelaleleri, deniz seviyesinden 700 m yükseklikte olan muhteşem manzaralı Nohur gölü, Tufan dağ, Yaz-Kış turistik merkezi vb.
Şamaxı
Bakü’den 123 km uzaklıkta olan Şamaxı (Şamahı) da Azerbaycan’ın en eski ve tarihi şehirlerinden biridir. Deniz seviyesinden 749 metre yükseklikte olan şehir, Kafkas Dağları’nın güney-doğu yakalarında yer alıyor. Azerbaycan’da, Şamaxı insanları misafirperverlikleriyle de tanınıyorlar.
Şamaxı’da gezilecek yerlerden biri, muhteşem doğası olan Pirqulu Köy’üdür. Pirqulu’da kışın kayak yapmak, yazın atla gezinti yapmak mümkündür. Burada özellikle görmeniz gereken yer Azerbaycan’ın tanınan matematikçi, fizikçisi, astronom Nesreddin Tusi’nin adına olan ‘Şamaxı Astrofizik Rasathanesi’dir. Dünya’da 5 ülkede bulunan 85 tonluk teleskop da, burada kurulmuştur.
Burada görmeniz gereken diğer tarihi yerler ise: 9. Ve 10. yüzyıla ait Cuma Cami’si, 13. Ve 14. yüzyıla ait Pirmerdekan Türbesi, 14. yüzyıla ait Şahhendan Türbesi, 7 türbeden ibaret olan Yedi Gümbez Kompleksi, Safari parkı vb.
İçeri Şehir, Bakü
Tarihi hamamları, dini yapıları, Kız Kalesi, Şirvan Şahlar Sarayı ve Minyatür Kitap Müzesi gibi yapılarıyla başkent Bakü’de yer alan İçeri Şehir (Eski Şehir), ülkenin en popüler ziyaret noktaları arasındadır. 2000 yılından bu yana UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde olan İçeri Şehir, Tunç Çağı’ndan itibaren, ülkenin en önemli yerleşim yerlerindendir. Eğer ülkenin tarihi geçmişini ve mimari dokusunu keşfetmek istiyorsanız, İçeri Şehri gezi rotanıza eklemeyi unutmayın.
Gobustan Milli Parkı, Gobustan
Başkente yaklaşık 64 kilometre uzaklıktaki Gobustan (Qobustan) şehrinde yer alan Gobustan Milli Parkı, ülkenin UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne giren yerleri arasındadır. Gobustan Rock Art Cultural Landscape ismiyle de anılan bu bölgede, Milattan Önce 10 binli yıllardan günümüze dek uzanan, arkeolojik resimleri (Petroglyfler), mağaraları ve çeşitli tarihi kalıntıları incelenerek, bu coğrafyanın tarih öncesi ve Orta Çağ dönemindeki yaşamı hakkında ilginç bilgiler öğrenebilirsiniz.
Goy-Gol Milli Parkı, Gence
Azerbaycan’ın doğal güzelliklerini gözler önüne seren Goy-Gol Milli Parkı, ülkenin ikinci büyük şehri olan, Gence sınırlarında bulunuyor. Yemyeşil ağaçları, temiz havası ve huzur dolu atmosferiyle, doğa yürüyüşleri ve bisiklet turu yapmak isteyenlerin gözde adreslerinden biri olan Goy-Gol Milli Parkı’nda, yaklaşık 100 metre derinliğe sahip bir göl de bulunmaktadır. Küçük Kafkas Dağları yakınlarındaki bir vadide yer alan bu milli park, ülkenin en sevilen ziyaret noktaları arasında.
Devlet Bayrağı Meydanı, Bakü
Bakü’nün en ünlü yerlerinden biri olan Devlet Bayrağı Meydanı, 162 metre yüksekliğindeki devasal bayrak direğiyle, Dünyanın en yüksek ikinci bayrak direğine, ev sahipliği yapıyor. Bayrak direği üzerinde, 70 metre uzunluğunda ve 35 metre genişliğinde bir Azerbaycan bayrağı dalgalanan bu meydan, 2007 yılında İlham Aliyev tarafından açıldı. Günümüzde ülkedeki resmi törenlere ve kutlamalara ev sahipliği yapan bu meydan, şehrin ana meydanı olarak anılıyor.