Abhazya

Resmi adı Abhazya Özerk Cumhuriyeti

Coğrafik Bilgiler ve Coğrafi konumu: Karadeniz’in doğu kıyısı ile Kafkas Dağları’nın eteklerinde yer alır. Kuzeyinde Rusya Federasyonu, güneyinde ise Gürcistan bulunur.

Başkenti: Sohum

Bulunduğu Kıta: Asya

Yüzölçümü: 8,432 km²

Nüfus: 242.862, Nüfusun etnik dağılımı %50,71 Abhaz,,%17,93 Gürcü,%9,17 Rus,%17,39 Ermeni, %4,8 Türk, Musevi, Svan, Megrel Nüfus artış oranı %12,5

Din: %30 Müslümanlık, %58 Hristiyan Ortodoksluk, %4 Katolik Hristiyanlık, %2Yahudilik,%6 diğer

Zaman Dilimi: Moskova Zaman Dilimi (UTC+3)

Ekonomik Bilgiler: Toplam 682 milyon USD /Kişi Başı 3000 USD Milli Gelir 22,6 milyar rub

Kişi Başı Ortalama Milli Gelir:83,201 rub Para birimi, Rus Rublesi İşsizlik oranı %70

Endüstri: Balıkçılık, madencilik, ormancılık, hafif sanayi, turizm, hayvancılık

Tarım ürünleri Narenciye, çay, fındık, tütün, mısır, sebze, meyve

Yönetim Şekli Yönetim Biçimi Üniter Cumhuriyet Sistemi, Özerk Cumhuriyet

Bağımsızlık tarihi: 1993 yılında bağımsızlığını ilan eden Abhazya Özerk Cumhuriyeti 2008 tarihinden itibaren Rusya başta olmak üzere, Nikaragua, Venezuela, Nauru, Vanutau ve Tuvalu tarafından tanınmıştır.

Cumhurbaşkanı: Raul Hacımba

Başbakan: Beslan Butba

Resmi Diller: Abhazca, Rusça

Okuryazar oranı:%100'e yakındır.

Milliyet: Abhaz

Telefon Kodu + 840

.Genel Bilgiler

1994 yılında Gürcistan Cumhuriyeti’nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etmiş bir devlettir. Bu ülke sadece Rusya, Nikaragua, Venezuela, Nauru, Güney Osetya Cumhuriyeti ve Transdinyester Cumhuriyeti tarafından tanınmaktadır.

Abhazya’nın Başkenti Sohum’dur. Abhazya, tarihi, doğasıyla, yeşiliyle ve güzel sahilleriyle ziyaretçilerini etkileyen huzurlu bir ülke. Ayrıca başlıca gelir kaynağı turizm olan turistik bir ülke diyebiliriz. Abhazya’da ana dil olarak Abhazca ve Rusça kullanılıyor. Para Birimi olarak da Rus Rublesi kullanılmakta.

Yerel saati Türkiye saatine göre 2 saat daha ileridir. Abhazya vize isteyen ülkeler arasındadır, gitmeden önce vize başvurunuzu yapmış ve Abhazya ‘ya vize almış olmanız gerekmektedir.

Lokasyon / Konum

Gürcistan’ın kuzey batısında, Karadenizin doğusunda yer almaktadır.

En Çok Ziyaret Alan Turistik Şehirleri

Sohum, Gagra, Gal, Gudauta, Oçamçira ve Tukarçal…

İklim / Hava Durumu

Ülke sırtını Kafkas Dağlarına verdiği için kuzeyin soğuklarından etkilenmiyor. Kar hemen hemen hiç yağmıyor. Kış aylarında yağmur yağmadığı zamanlarda üzerinize montunuzu giydiğinizde rahatlıkla sahilde oturabiliyorsunuz. İklimi, Kuzey rüzgârlarına karşı doğal bir set oluşturan Kafkas sıradağları nedeniyle yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve kar yağışlıdır.

Doğal kaynakları: Dünyanın en kaliteli kömürlerinin üretildiği Tukarçal kömür havzasına ve değerli mermer yataklarına sahiptir.

Ne Zaman Gidilir

Ülke tüm yıl boyunca ılımandır. Tüm yıl boyunca ziyaret edebilirsiniz. Fakat ilkbahar aylarında ziyaret ederseniz, ülke yeşillik ve gölleri ile doğanın uyandığı zaman daha çok ilginizi çekecektir.

Ülke Mutfağı / Ne Yenir Ne İçilir

Abhazya’da genelde Rus mutfağı hâkimdir. Fakat yerel Abhaz yemeklerini bulabileceğiniz mekânlarda vardır.

ABHAZYA KRONOLOJİK TARİHİ

1200 – 1500 Eski Kolhis krallığının bir parçası idi.

680 Lazika'nın bir parçası olmuştur.

100- 400 Roma İmparatorluğu M.S I. yüzyılda Lazika topraklarını ele geçirmiştir. Roma İmparatorluğu, Lazika'nın bağımsızlığını yeniden kazandığı IV. yüzyıla değin bölgeyi yönetimi altında tutmuştur.

600 – 700 Abhazya, artk Bizans'a bağlı bir prenslik olmuştur.

700 – 900 II. Leon Hazarlardan yardım alarak Abhazya Krallığını kurmuştur

1600 Abhazya'yı, Osmanlılar ele geçirmiştir. Bölgenin bir kısmı İslam'ı kabul etmiştir ve özerk Abhazya Prensliğini kurmuşlardır.

1810 Abhazya bir feodal prenslik olarak Rusya'nın koruması altına alınmıştır.

1812 Bükreş Anlaşması gereğince Osmanlı devleti Abhazya üzerindeki bu Rus Egemenliğini tanımıştır.

1911 26 Aralık 1911'de Sovyetler Birliği'nden ayrılmıştır.

1921 Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adı altında bağımsız bir Sovyet Cumhuriyeti olmuştur.

1931 Stalin Abhazya'nın egemenliğine son vermiştir, statü indirimiyle Abhazya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ni Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti adı altında Gürcistan'a bağlamıştır.

1990 20 Haziran 1990 yılında tüm Sovyet döneminden kalma yasa ve anlaşmalar Gürcistan'ca iptal edilmiştir. 25 Ağustos 1990 yılında Egemenlik deklere edilmiştir.

1991 9 Nisan 1991 yılında bağımsızlık ilan edilmiştir ve Gürcistan'dan ayrılmıştır.

1992 23 Temmuz 1992 yılında yeniden 1925 Anayasası kabul edilmiştir.

1994 26 Kasım 1994'te Yeni anayasa kabul edilmiştir.

1999 3 Ekim 1999 Anayasa referandumu yapılmıştır. 12 Ekim 1999 yılında devlet bağımsızlık kanunu kabul edilmiştir.

2008 26 Ağustos 2008 yılında Abhazya, ilk defa uluslararası tanıma gerçekleşmiştir.

Ülke Tarihi

Abhazya 15. yüzyılda bağımsızlığını tekrar kazanmışsa da 1575-1810 arasında Osmanlı hâkimiyetinde yaşamıştır. 16. yüzyılda kendi istekleri ile Müslüman olan Abhazlar, 1810’dan 1864’e kadar Rus-Kafkas mücadelesinde yer almışlar, mücadelenin kaybedilişinin ardından diğer Kafkas halkları ile beraber Osmanlı topraklarına sürülmüşlerdir. Sürgün sonrası bölgeye Ortodoks Gürcüler, Ruslar, Ermeniler, Rumlar ve Estonlar göç ettirilmiştir.

1918’de kurulan Dağlık Kafkas Cumhuriyeti’nin asli unsurlarından biri olan Abhazya, önce Gürcülerin, ardından da 1921 yılında Kızıl Ordu’nun eline geçmiştir. 1922’de Gürcü Abhazlar’dan oluşan “Anlaşmalı Sosyalist Federal Cumhuriyeti” kurulmuş, 1931’de ise Stalin Abhazya’yı özerk cumhuriyet olarak Gürcistan’a bağlamıştır. 1931-53 Stalin dönemi, Abhazya için soykırım ve asimilasyon yıllarını muhteva etmiştir. 1967 ve 1978’de bölgede Gürcü-Abhaz çatışmaları meydana gelmiş, bunun üzerine 1978’de Abhazya’nın durumunu bir nebze düzelten anayasa kabul edilmiştir. Abhaz-Gürcü Savaşı öncesi Abhazya’nın 560.000’lik nüfusunun %44’ünü Gürcüler oluştururken; %17’sini Abhazlar oluşturmaktaydı. 1989’da Gamsakhurdia’nın Gürcistan’ın başına geçişi, olayların seyrini değiştirmiş, milliyetçi politikalar gerginliği tırmandırmıştır. 1991 yılına gelindiğinde Gürcistan, 1921-1988 seneleri arası Abhazya ile alakalı bütün hukuki karar ve yasaları kaldırmış, 1921 anayasasına döndüğünü ilan etmiştir. Bu gelişme üzerine Abhaz yönetimi de 1925 anayasasına döndüğünü açıklamıştır. Bu anayasaya göre Abhazya egemen bir devlet olarak Gürcistan ile ittifak bazında “birlik” oluşturmaktaydı. 14 Ağustos 1992’de Abhaz parlamentosu Gürcistan ile nasıl bir birlik oluşturulması gerektiğini görüşmek üzere toplanacaktı.

Bu tarihte, Gürcü askeri birlikleri de Abhazya’ya girmiştir. Gürcistan birlikleri Gali, Oçamçira, Gagra ve başkent Sohum’u ele geçirmiştir. Abhaz direnişi, Kuzey Kafkas Cumhuriyetleri’nden (Adigey, Kabartey-Balkar, Kuzey Osetya, Çeçenistan ve Dağıstan) ve Abhaz diasporasından gelen gönüllülerin de desteği ile şiddetlenmiştir. Savaşta teçhizat ve lojistik noktasında Rusya Abhazya’yı desteklemiştir. 23 Temmuz 1992’de Abhazya bağımsızlığını ilan etmiş, ancak diğer devletlerce tanınmamıştır. 27 Eylül 1993’e gelindiğinde bütün Abhazya, Gürcü işgalinden kurtulmuştur. Savaşta 7.000 insan ölürken 220.000 Gürcü mülteci konumuna düşmüştür.

Siyasi Durum

Abhazya’da 23 Temmuz 1992’de bağımsızlık ilan edilmiştir. 6 yüz yıllık tarihi bayrak modernize edilerek kullanılmaya başlanmıştır. 1994’te yeni anayasa, 1996’da yeni milli marş kabul edilmiştir. 1998’de de Abhazya haritası yenilenerek daha önce değiştirilmiş olan yer adları yerine eskileri kullanılmaya başlanmıştır. 1999 yılında Abhazya bağımsızlığını ilan etmiş ancak uluslararası alanda kabul edilmemiştir. 2004 yılında dönemin Gürcistan Cumhurbaşkanı Saakaşvili, Gürcistan’ın Abhazya ve Güney Osetya ile entegre olması gerektiğini ve bunun için çaba harcayacağını belirtmiştir. Atılan adımlar tansiyonu yükseltmiş ve Rusya’nın 2008 yılında Gürcistan’a saldırmasıyla sonuçlanmıştır. Rus-Gürcü savaşında Güney Osetya ile birlikte Abhazya da bağımsızlığını ilan etmiştir. Rusya, Venezuela, Nikaragua ile birlikte birkaç pasifik adası bu bağımsızlığı tanımıştır.

İktisadi Durum

Büyük çoğunluğunu turunçgillerin oluşturduğu tarım ürünleri ve turizm sektörü ülke ekonomisini ayakta tutmaktadır. Ancak Abhazya’nın en önemli gelir kaynağı olan turizm, dört yıldan bu yana artarak süren ekonomik ve siyasi ambargolar nedeniyle büyük darbe yemiştir. Ayrıca, üretilen malların dışarıya satılamaması yüzünden de ülke ekonomik sıkıntılar yaşamaktadır.

Türkiye­-Abhazya İlişkileri

Türkiye ile Abhazya arasında siyasi ve ekonomik ilişkiler mevcuttur. Abhazya dış ticaretinin %18’ini Türkiye ile yapmaktadır. Abhazya’nın Türkiye’den ithal ettiği ürenler; inşaat malzemesi ve haberleşme (GSM), petrol ürünleri, değerli olmayan metal ürünler, araç malzemeleri ve gıda ürünleridir. Abhazya’nın Türkiye’ye ihraç ettiği ürünler ise; balık ürünleri başta olmak üzere, kömür, hurda metal ve orman ürünleridir.

Müslümanların Durumu

Annesi bir Abhaz olan Evliya Çelebi, 1640 yılında Abhazya’ya bir gezisini tüm teferruatı ile meşhur seyahatnamesinde anlatır. Evliya Çelebi eserinde daha o dönemde Abhazya’daki çok sayıda mescitten bahseder, Müslüman Abhazların gayrimüslim bir halk olan Gürcülere karşı savaşlarını, Türklerle olan iyi ilişkilerini ve diğer birçok detayı aktarır, bölgenin o dönemdeki manzarasını çizer.

Savaştan sonra bağımsız Abhazya’nın nüfusu 250 bin kadardır. 2003 yılında Moskova’nın Doğu Bilimleri Enstitüsü tarafından Abhazya’da yapılan geniş kapsamlı bir çalışmaya göre, Abhazların %66’sı Hristiyan, %16’sı Müslüman ve kalanlar da ateist ve diğer din mensupları olarak kaydedilmiştir. Abhazya müftüsü ve Din İşleri Komitesine göre ise Müslümanların oranı %30 civarındadır. Ülkedeki Abhazların geneli dinî anlamda ılımlı bir yapıya sahiptir. Birçok aile de Hristiyan ve Müslüman bireyler bir arada yaşamaktadır.

Yani, Abhazya’daki Müslümanlar ülkedeki diğer inanç sahibi vatandaşlarla barış içinde hayatlarını sürdürmektedir. Ancak kendi dinlerini öğrenmek konusunda diğer dinlere mensup bireyler kadar şanslı değiller. Bunun sebebi, ülkede İslami eğitim verecek dini personelin olmamasıdır. Bununla birlikte İslam dinini anlatan kitapların sayısı da ülke içerisinde yok denecek kadar azdır. Diğer taraftan, Abhazlar Hac ibadetini de ancak Rus pasaportuyla gerçekleştirebilmektedir. Rusya Müslümanları için ayrılan kotadan ise her yıl sınırlı sayıda Abhaz yararlanabiliyor. Abhaz Müslümanlarının en önemli sorunlarından bir diğeri de cami ve mescit ihtiyaçlarıdır. Başkent Suhumi ve Gudauta şehrinde minaresiz 100 metrekarelik villa tarzı iki konut mescit olarak kullanılmaktadır. Kadınlar için ise evleri dışında namaz kılabilecekleri hiçbir yer yok.

Abhazya’nın bağımsızlığını ilan etmesinden bugüne kadar, ülkede dört hükümet değişmiş ve her biri Müslümanlar için cami yapımına izni verileceğine dair vaatlerde bulunmuştu. Ancak çeşitli nedenlerle ülkede 25 senedir hâlâ Müslüman vatandaşlar doğal hakları olan ibadethanelerine kavuşabilmiş değil. Söz konusu durumun en baş müsebbipleri arasında Abhazya’nın kendi kültürel ekseninden çıkmasını istemeyen Moskova gösterilmektedir. Benzer şekilde Ermeni cemaati de ülkedeki Müslüman-Türk eğilimini kendisi için tehdit olarak görmektedir. Tüm bu etkenler çerçevesinde Abhazya yöneticileri de Müslüman halkın dinî değerlerinden ve kültürerinden uzaklaşması için çaba sarf etmektedir.

Müslüman Abhazların en büyük ümitleri ülke dışındaki Müslüman Abhaz diasporası ile Türkiye’dir. Başta Türkiye olmak üzere Ürdün, Suriye, ABD ve diğer ülkelerde yaklaşık bir milyon kadar çoğunluğu Müslümanlardan oluşan bir Abhaz diasporası bulunmaktadır. Türk ve Abhaz toplumları arasında tarihten gelen yakın ilişkiler, günümüzde de devam etmektedir. Söz konusu bu yakın ilişkilere rağmen Türkiye Gürcistan’ın arazi bütünlüğünü tanıyarak Abhazya’nın bağımsızlığını kabul etmeyen devletler arasında yerini almıştır. Bugün başta Türkiye olmak üzere diğer Müslüman ülke STK’larının manevi ve kültürel faaliyetler üzerinden Abhazya’da yeterince bulunmayışları büyük bir eksiklik olarak dikkat çekmektedir.

Kültür ve Eğitim: Abhazya’da okur-yazar oranı % 100'e yakındır. Sinema, tiyatro, sanat, edebiyat ve folklor alanında ünü Sovyet sınırlarını aşmış birçok kişi ve kuruluş bulunmaktadır. Geçirdiği onlarca savaşın ardından, yayınevleri ve matbaaların tamamen yıkılması nedeniyle basın ve yayın sekteye uğrasa da gazete ve dergilerinin okunma oranları nüfuslarına kıyasla hayli yüksektir. Diğer yandan, Abhazya, savaş sonrası kültür ve eğitim alanında önemli ataklar da yapmış, daha önce mevcut olmayan Ulusal Abhaz Akademisi'ni kurmuştur.

Abhazya’ya Nasıl Gidilir

Abhazya’ya Rusya üzerinden hava ve deniz yolu ile ulaşım sağlanabilir.Hava yolu ile ; İstanbul ve Ankaradan Abhazya havaalanlarına direk uçuş olmadığı için Rusya’nın Soçi Havaalanına oradan da karayolu ile Abhazyaya ulaşmak mümkündür.Bu yolu tercih edenlerin çok girişli Rusya vizesi alması gerekir.Deniz yolu ile; Trabzon limanından Soçi’ye giden gemiler kullanılmakta olup, ardından kara yolu ile ülke sınırlarına girişiniz sağlanmaktadır.

Abhazya Gezilecek Yerler

Novi Afon Manastırı

1874 yılında Yunanistan’dan gelen bir grup rahip tarafından inşaatına başlanmış olan manastır,Osmanlı-Rus savaşı nedeniyle 1879 yılında tamamlanabilmiştir.Daha sonraki yıllarda gelir amaçlı zeytinlik ve şaraphane kurulmuştur.Novi Afon Manastırı sadece bulunduğu ülke olan Abhazya da değil, dünyanında önemli manastırlardan biri olarak gösterilmektedir.

Pitsunda Kilisesi

Kilise Abhazya’nın uluslar arası öneme sahip dini yapılarından biridir.Aynı zamanda Pitsunda Kilisesi günümüzde klasik müzik konserlerine de ev sahipliği yapmaktadır.

Sohum Botanik Parkı

Önceleri askerlerin sıtma tedavisinde kullanılan ilaçların yetiştirilmesi için bahçe olarak kurulan park Osmanlı-Rus savaşının sonucunda tahrip olması sonucunda 1894 yılında yeniden canlandırılarak resmi olarak Sohum Botanik Parkı ismini almıştır. 1992 yılında yeryüzünün çeşitli köşelerinden gelen 5000’i aşan bitkileriyle dünyanın sayılı botanik bahçeleri arasına girmiştir.

Anakopya Kalesi

M.Ö.2-4 yy.arasında Novi Afon Manastırının yakınında inşa edilmiştir.Kale 2008 yılında restore edilmiş olup gözetleme kulesi seyir yeri olarak canlandırılmıştır.Günümüzde Abhazya’nın en panaromik manzaraları bu gözetleme kulesinden izlenebilmektedir.

Ritsa Gölü ve Milli Parkı

Abhazya Cumhuriyeti sınırları içerinde yer alan Göl ve Milli Park başta Rusya olmak üzere on binlerce turist tarafından ziyaret edimektedir. Gölü ve çevresindeki doğal yaşamı korumak amacıyla 1930 yılında tedbirler alınarak 1936 yılında Karadeniz kıyılarından göle ulaşımın sağlanması için yol yapılmıştır.

Afon Mağarası

Abhazya’nın en dikkat çeken köşelerinden biri olan Afon Mağarası dünyanın en geniş ve derin mağaralarından biridir.

Gagra Sahil Parkı

Gagra Parkı 1901 yılında bir turizm merkezi olarak inşa edilirken park tasarımcısı E. Schervinsky ve ünlü bahçıvan K. Brener tarafından kurulmuştur. Parkta çınar ağaçlarının yanı sıra, mercan ağacı, manolya, zakkum, sekoya, okaliptüs, tüylü Japon Akçaağacı gibi egzotik türler ve diğerleri de dahil olmak üzere toplam 400 tur ve bitki çeşidi vardır.

Bakirenin Gözyaşları Şelalesi

Şelale Ritsa Gölüne giderken ulaşımı zor olan bir yerdedir. Kayaların üzerine sular dökülmektedir.Dökülen bu sulara bu isim verilmiştir.

Muk (Mokva) Kilisesi Abhaz Kralı 3.Leon Tarafından 10.yy.da inşa edilen kilise 2002 yılında bakımdan geçirilerek tekrar ibadete açılmıştır.